
Khutbah I
اَلسَّلَامُ عَلَيْكُمْ وَرَحْمَةُ اللهِ وَبَرَكَاتُهُ
اَلْحَمْدُ لِلّٰهِ الَّذِيْ خَلَقَ اْلاِنْسَانَ وَعَلَّمَهُ اْلبَيَانَ، وَاخْتَصَّهُ بِتَعَلُّمِ اْلعِلْمِ وَاْلحِكَمِ، أَشْهَدُ أَنْ لاَ إِلٰهَ إِلاَّ اللهُ وَحْدَهُ لاَ شَرِيْكَ لَهُ الْمَلِكُ الْحَقُّ الْمُبِيْنُ وَأَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّدًا عَبْدُهُ وَرَسُوْلُهُ خَاتَمُ الْاَنْبِياَءِ وَالْمُرْسَلِيْنَ. اَللّٰهُمَّ صَلِّ وَسَلِّمْ عَلىَ سَيِّدِنَا مُحَمّدٍ وَعَلىَ آلِهِ وَأَصْحَابِهِ وَمَنْ تَبِعَهُمْ بِإِحْسَانٍ إِلَى يَوْمِ الدِّيْنِ
اَللّٰهُمَّ صَلِّ وَسَلِّمْ عَلَى سَيِّدِنَا مُحَمَّدٍ وَأٰلِهِ وَصَحْبِهِ الْأَطْهَارِ.أَمَّا بَعْدُ: فَيَامَعَاشِرَالْحَاضِرِيْنَ رَحِمَكُمُ اللهُ! اُوْصِيْنِيْ نَفْسِيْ وَاِيَّاكُمْ بِتَقْوَى اللهُ فَقَدْ فَازَالْمُتَّقُوْنَ. فَقَدْ قَالَ اللهُ تَعَالَى فِى كِتَابِهِ الْحَكِيْمِ، أَعُوْذُ بِاللهِ مِنَ الشَّيْطَانِ الرَّجِيْمِ: يٰوَيْلَتَنَا مَالِ هٰذَا الْكِتٰبِ لَا يُغَادِرُ صَغِيْرَةً وَّلَا كَبِيْرَةً اِلَّآ اَحْصٰىهَاۚ وَوَجَدُوْا مَا عَمِلُوْا حَاضِرًاۗ وَلَا يَظْلِمُ رَبُّكَ اَحَدًا.صَدَقَ اللهُ الْعَظِيْمُ
Jamaah shalat Jumah ingkang dipun rahmati Allah Ta’ala!
Dados kawula ingkang iman, kita dipun tuntut tansah ngadhiraken raos ajrih (takwa) dhateng Ngarso Dalem Allah Allah Subhanahu wa Ta’ala, sami ugi nalika tingkah rahasia utawi nalika terang-terangan. Kranten Allah Maha Mirsani sedaya ngamal perbuatan ingkang kita tindakaken, lan mboten wonten setunggalipun ingkang luput saking pengawasanipun Allah.
Allah Ta’ala dhawuh:
إِنَّا نَحْنُ نُحْيِي الْمَوْتَىٰ وَنَكْتُبُ مَا قَدَّمُوا وَآثَارَهُمْ ۚ وَكُلَّ شَيْءٍ أَحْصَيْنَاهُ فِي إِمَامٍ مُبِينٍ
Artosipun: “Sak temene Ingsung nguripake wong-wong mati lan Ingsun nulis apa-apa kang wus sira lakoni lan bekas-bekas (labet) kang wus sira tinggalake. Lan sekabehane perkara Ingsun kumpulake ana kitab induk kang nyata (Lauh Fahfuzh). (Q.S. Yasin: 12)
Jamaah shalat Jumah ingkang dipun rahmati Allah Ta’ala!
Saben-saben manungsa badhe mertanggungjawabaken ngamal perbuatanipun utawi ngundhuh wohing pakerti. Lamun ngamal perbuatanipun becik, manfaati kagem pribadhinipun, menawi ngamal perbuatanipun awon, badhe nanggung resiko ingkang saget damel rugi dhateng pribadhinipun piyambak. Terkadang balasanipun ngamal kalawau langsung katampi, utawi tembe wingking, saget wonten dunya utawi benjang wonten akhirat.
Allah Ta’ala dhawuh:
مَنْ عَمِلَ صَالِحًا فَلِنَفْسِهِ ۖ وَمَنْ أَسَاءَ فَعَلَيْهَا ۗ وَمَا رَبُّكَ بِظَلَّامٍ لِلْعَبِيدِ (الفصلات ٤٦)
Artosipun: “Sapa wonge nindakne ngamal shaleh, mangka demi keapikane pribadhine dewe. Lan sapa wonge nindakne ngamal ala, mangka bakal rugi pribadhine dewe. Lan Pengeranmu ora tumindak zhalim marang kawula.” (Q.S. al-Fusshilat: 46)
Jamaah shalat Jumah ingkang dipun rahmati Allah Ta’ala!
Tanpa dipun sadari, manungsa sering nindakaken perkawis-perkawis ingkang bertentangan kalian tanggung jawab ingkang dados amanahipun. Taksih kathah piyantun ingkang wantun khianat utawi cidra ing amanah. Sahingga wantun nindakaken perkawis-perkawis ingkang bertentangan kalian hukum, etika, lan moral, ingkang sedaya kalawau saget ngrugekaken dhiri pribadhinipun piyambak.
Mboten nyadari bilih sedaya lelampahanipun manungsa, bagus utawi awon wonten balasanipun. Menawi bagus ngamalipun, Allah badhe nikelaken ganjaraipun, lan menawi awon ngamalipun, Allah pun badhe paring piwales ingkang setimpal.
Allah Ta’ala dhawuh:
مَنْ جَاءَ بِالْحَسَنَةِ فَلَهُ عَشْرُ أَمْثَالِهَا ۖ وَمَنْ جَاءَ بِالسَّيِّئَةِ فَلَا يُجْزَىٰ إِلَّا مِثْلَهَا وَهُمْ لَا يُظْلَمُونَ (الأنعام: 160)
Artosipun: “Sapa wonge nggawa ngamal kang bagus, mangka pikantuk (ganjaran) sepuluh tikelan sangka ngamale. Lan sapa wonge kang nggawa ngamal perbuatan kang ala, mangka dheweke bakal pikantuk piwales kang sebanding karo tumindak alane. Lan dheweke ora bakal den aniaya (den rugekake). (Q.S. al-An’am: 160)
Jamaah shalat Jumah ingkang dipun rahmati Allah Ta’ala!
Mangga kita kebak ing pangatos-ngatos sak lebetipun gesang menika. Sekecil apapun ngamal perbuatan ingkang badhe kita tindakaken, kita wilang-wilang sae lan awonipun. Kita jagi ucapan, sikap, lan perbuatan kita sampun ngantos dados sakitipun manah lan penggalihipun piyantun sanes.
باَرَكَ اللهُ لِىْ وَلَكُمْ فِى الْقُرْآنِ الْعَظِيْمِ. وَ نَفَعَنيِ وَ إِيَّاكُمْ بِمَا فِيْهِ مِنَ الْأَياَتِ وَ الذِّكْرِ الْحَكِيْمِ وَتَقَبَّلَ مِنّىِ وَ مِنْكُمْ تِلاَوَتَهُ إِنَّهُ هُوَالسَّمِيْعُ اْلعَلِيْمُ. أَقُوْلُ قَوْلِيْ هَذَا وَأَسْتَغْفِرُاللهَ الْعَظِيْمَ لِيْ ولَكُمْ وَلِسَائِرِ الْمُسْلِمِيْنَ. فَاسْتَغْفِرُوْهُ مِنْ كُلِّ ذَنْبٍ، إِنَّهُ هُوَالْغَفُوْرُ الرَّحِيْمُ
Khutbah II
اَلْحَمْدُ للهِ الَّذِى بَشَّرَالْمُتَّقِيْنَ بِأَنَّ لَهُمُ الْحُسْنَى فِى الدُّنْيَا وَالْاَخِرَةِ. أَشْهَدُ اَنْ لَااِلَهَ اِلَّااللهُ وَحْدَهُ لَاشَرِيْكَ لَهُ. وَاَشْهَدُ اَنَّ سَيِّدَنَا مُحَمَّدًا عَبْدُهُ وَ رَسُوْلُهُ. اَللَّهُمَّ فَصَلِّ وَسَلِّمْ وَبَارِكْ عَلَى سَيِّدِنَا وَمَوْلَانَا مُحَمَّدٍ أَشْرَفِ الْمَخْلُوْقَاتِ، وَعَلَى اَلِهِ وَاَصْحَابِهِ اَهْلِ التَّقْوَى وَالْمَغْفِرَةِ
فَيَااَيُّهَا الْمُسْلِمُوْنَ! اِتَّقُوْاااللهَ حَقَّ تُقَاتِهِ وَلَاتَمُوْتُنَّ اِلَّاوَاَنْتُمْ مُسْلِمُوْنَ. فَقَالَ اللهُ تَعَالىَ وَلَمْ يَزَلْ قَائِلاً عَلِيْمًا: اِنَّ اللهَ وَمَلَائِكَتَهُ يُصَلُّوْنَ عَلَى النَّبِيِّ يَأَيُّهَاالَّذِيْنَ اَمَنُوْا صَلُّوْا عَلَيْهِ وَسَلِّمُوْا تَسْلِيْمًا
اَللَّهُمَّ صَلِّ وَسَلِّمْ وَبَارِكْ عَلَى سَيِّدِنَا وَمَوْلَانَا مُحَمَّدٍ وَعَلَى اَلِهِ وَصَحْبِهِ وَالتَّابِعِيْنَ وَارْضَ عَنْهُمْ بِرَحْمَتِكَ يَاأَرْحَمَ الرَّاحِمِيْنَ
اَللَّهُمَّ اغْفِرْ لِلْمُؤْمِنِيْنَ وَ الْمُؤْمِنَاتِ وَ الْمُسْلِمِيْنَ وَالْمُسْلِمَاتِ اَلْأَحْيَاءِ مِنْهُمْ وَاْلاَمْوَاتِ. اَللَّهُمَّ ادْفَعْ عَنَّا الْبَلاَءَ وَالْغَلَاءَ وَالْفَخْشَاءَ وَالْمُنْكَرَ وَالْمُخْتَلِفَةَ وَالشَّدَائِدَ وَالْمِحَنَ مَاظَهَرَ مِنْهَا وَمَابَطَنَ مِنْ بَلَدِنَا اِنْدُونِيْسِيَّا خآصَّةً وَمِنْ بُلْدَانِ الْمُسْلِمِيْنَ عَامَّةً. يَارَبَّ كُلِّ شَيْءٍ بِقُدْرَتِكَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ، اِغْفِرْلَنَا كُلَّ شَيْءٍ وَلَاتَسْىأَلْنَا عَنْ كُلِّ شَيْءٍ وَلَاتُحَاسِبْنَا فِى كُلِّ شَيْءٍ وَاَعْطِنَا كُلَّ شَيْءٍ. اِنَّكَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيْرٌ. رَبَّنَا آتِناَ فِى الدُّنْيَا حَسَنَةً وَفِى اْلآخِرَةِ حَسَنَةً وَقِنَا عَذَابَ النَّارِ.وَالْحَمْدللهِ رَبِّ الْعَالَمِيْنَ
عِبَادَاللهِ ! إِنَّ اللهَ يَأْمُرُ بِاْلعَدْلِ وَاْلإِحْسَانِ وَإِيْتآءِ ذِي اْلقُرْبىَ وَيَنْهَى عَنِ اْلفَخْشآءِ وَاْلمُنْكَرِ وَاْلبَغْيِ يَعِظُكُمْ لَعَلَّكُمْ تَذَكَّرُوْنَ وَاذْكُرُوا اللهَ اْلعَظِيْمَ يَذْكُرْكُمْ وَاشْكُرُوْهُ عَلىَ نِعَمِهِ يَزِدْكُمْ وَلَذِكْرُ اللهِ أَكْبَرْ
Teks Khutbah Jumat berbahasa Jawa edisi 17 Muharram 1445 H / 4 Agustus 2023 ini disusun oleh Kiai Ali Asmungi, Ketua PC LDNU Trenggalek; editor BNA/Imha.